ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ
Vidyarthi ate Rajniti
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸੱਗੀ ਭੈਣਾਂ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੈ ਪਰ ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕੋ ਹੈ- ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ। ਗਿਆਨ ਨੈਤਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਦਗੀ, ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਹੰਕਾਰ ਹੈ, ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਮੋਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ‘ਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਨਿਰਾਦਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਆਸੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੌਮ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਬਿਗਲ ਵਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਥੋਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਿਰਫ਼ ਦਰਸ਼ਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਸਗੋਂ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ। ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਜੋਕੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਖਾੜ ਸੁੱਟਿਆ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਤਖਤਾ ਪਲਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਗ੍ਰੀਸ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਆਸਾਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਗੂ ਬਣ ਗਿਆ।
ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤ ਸੌਖੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ ਨਹੀ ਹਨ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਅਤੇ ਅਸੈਂਬਲੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੈਂਬਲੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਹੰਗਾਮਾ, ਬਦਨਾਮੀ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੱਖੋਂ ਮਿਸਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅੱਜ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਨੂੰ ਧੋਖੇ ਅਤੇ ਫਰੇਬ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਘਸੀਟਣਾ ਹੈ। ਹੜਤਾਲਾਂ ਅਤੇ ਧਰਨੇ ਇਸ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਭੰਨਤੋੜ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਪੱਤੀ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਮੰਗਾਂ ਅੱਗੇ ਝੁਕਾਉਣਾ ਉਸ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਦਖਲ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਿਹਾਰਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਬਣ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਹੀ ਰਾਹ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Related posts:
Ishwar Chandra Vidyasagar “ਈਸ਼ਵਰਚੰਦਰ ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and...
ਸਿੱਖਿਆ
Ek Gaa di Save-Jeevani “ਇੱਕ ਗਾਂ ਦੀ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 1...
ਸਿੱਖਿਆ
Swachh bharat Andolan "ਸਵੱਛ ਭਾਰਤ ਅੰਦੋਲਨ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Students in Punjabi La...
ਸਿੱਖਿਆ
Sonia Gandhi "ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Students in Punjabi Language.
ਸਿੱਖਿਆ
Mahingai Di Maar “ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਮਾਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students i...
ਸਿੱਖਿਆ
Mere Shahir Vich Pradushan “ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, ...
ਅਪਰਾਧ ਸਬੰਧਤ ਖਬਰ
15 August “15 ਅਗਸਤ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Punjabi Lang...
ਸਿੱਖਿਆ
Kal Kare So Aaj Kar, Aaj Kare So Ab "ਕੱਲ੍ ਕਰੇ ਸੋ ਆਜ ਕਰ, ਅੱਜ ਕਰੇ ਸੋ ਅਬ" Punjabi Essay, Paragraph, Spe...
ਸਿੱਖਿਆ
Me Holi Kive Manai “ਮੈਂ ਹੋਲੀ ਕਿਵੇਂ ਮਨਾਈ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Stu...
ਸਿੱਖਿਆ
Aao Rukh Lagaiye “ਆਉ ਰੁੱਖ ਲਗਾਈਏ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in...
ਸਿੱਖਿਆ
21 vi Sadi da Bharat "21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਭਾਰਤ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Students in Punjabi La...
ਸਿੱਖਿਆ
Poshtik Bhojan “ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Pu...
ਸਿੱਖਿਆ
Indira Gandhi "ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Students in Punjabi Language.
ਸਿੱਖਿਆ
Bal Majduri “ਬਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰੀ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Punjab...
Punjabi Essay
Prashasan vich vadh riha Bhrashtachar “ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ” Punjabi Essay, Paragraph,...
Punjabi Essay
Sawer Di Sair “ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Punj...
ਸਿੱਖਿਆ
Karam Hi Pradhan Hai “ਕਰਮ ਹੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹੈ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Stud...
ਸਿੱਖਿਆ
Nashe di Lat "ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲਤ" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Students in Punjabi Language.
ਸਿੱਖਿਆ
Brashtachar “ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Punjab...
ਸਿੱਖਿਆ
Meri Zindagi Da Ticha “ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਟੀਚਾ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12...
ਸਿੱਖਿਆ