ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਸਾਹ ਘੁੱਟਣ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ
Shahira da Saah ghutan wala mahol
ਗ਼ਾਲਿਬ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਇੱਕ ਦੋਹੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਨੂੰ ਕੌਣ ਛੱਡੇਗਾ, ਪਰ ਹੁਣ ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਅਜਿਹਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਦਿੱਲੀ ਸ਼ਹਿਰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਲਗਭਗ ਇਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਮਹਾਨਗਰਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ 24 ਘੰਟੇ ਬਿਜਲੀ, ਚੌੜੀਆਂ ਸੜਕਾਂ, ਸਾਫ਼ ਨਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਪਰ ਹੁਣ ਆਬਾਦੀ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਹੁਣ ਇੱਥੇ ਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਜਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ, ਜ਼ਮੀਨੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਦੇ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਚੰਦਰਮਾ ਵਾਲੇ ਚੌਂਕ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਉੱਥੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਵਾਹਨਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਧੂੰਏਂ ਦਾ ਅਸਰ ਉੱਥੇ ਲੱਗੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ‘ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੱਤੇ ਕਾਲੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦਮ ਘੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਫਲੈਟ ਲਈ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਾਹ ਘੁੱਟਣ ਵਾਲੇ ਮਾਹੌਲ ਦਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲੂ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੁਰਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੇਨ ਖਿੱਚਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਪਰਾਧੀ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਰੇਆਮ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਲਾਤਕਾਰ ਇੱਕ ਆਮ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਦਮ ਘੁੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੀਰਕ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
