ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਬੋਝ ਹੇਠ ਮਜ਼ਦੂਰ
Mehangai de Bojh Heth Majdoor
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਹਿੰਗਾਈ ਅਮੀਰਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ। ਉਹ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਿੱਚ ਜਿਉਣਾ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਅਰਹਰ ਦੀ ਦਾਲ 200 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਵਿਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਭਾਵੇਂ ਮਕਾਨ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਹੋਵੇ। ਦੇਣਗੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਧਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਵਰਗ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੀ ਮਾਰ ਝੱਲਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਇੱਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਦੀ ਦਿਹਾੜੀ ਤਿੰਨ ਸੌ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸੌ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਦਸ-ਬਾਰਾਂ ਦਿਨ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਨਾਲ ਕੰਮ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਛੇ-ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਪਰਿਵਾਰ ਕਿਵੇਂ ਚਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਰਾਏ ਦੇ ਮਕਾਨ ‘ਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਮਹੀਨਾ ਖਰਚ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਕੱਪੜੇ ਸਿਲਾਈ ਕਰਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਸਿਲਾਈ ਕਰਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਰੋਟੀ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਅੱਜ ਗਰੀਬ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਵੀ ਰਸੋਈ ਦਾ ਖਰਚਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਇੰਨੀ ਕਮਾਈ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਯਤਨ ਬੇਸ਼ੱਕ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਧਨਾਂ ਵਾਲੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਹਿੱਸੇ ਤੋਂ ਵਾਂਝੇ ਹਨ। ਨਾ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਹਿਣ-ਸਹਿਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਹਿੰਗਾਈ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਆਰਥਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਰੀਬ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ ਗਰੰਟੀ ਦਿੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਅਮੀਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਰੇਟ ਅਜਿਹੇ ਤੈਅ ਕਰ ਦੇਵੇ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੋਈ ਖਰੀਦ ਨਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਇਸ ਭਾਰੀ ਮਹਿੰਗਾਈ ਵਿਚ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ।
