ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ
Vidyarthi ate Rajniti
ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਸੱਗੀ ਭੈਣਾਂ ਹਨ। ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨਾ ਔਖਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਦਾ ਸੁਭਾਅ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੈ ਪਰ ਉਦੇਸ਼ ਇੱਕੋ ਹੈ- ਵਿਅਕਤੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ। ਗਿਆਨ ਨੈਤਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਦਗੀ, ਜਿੱਤ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਸਿਆਸਤ ਵਿੱਚ ਹੰਕਾਰ ਹੈ, ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਇਤਿਹਾਸ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੂੰ ਮੋਹ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਦਲੇ ‘ਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਨਿਰਾਦਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਆਸੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਗਵਾਹ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੌਮ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਬਿਗਲ ਵਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਥੋਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਿਰਫ਼ ਦਰਸ਼ਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹੇ ਸਗੋਂ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਵਾਗਡੋਰ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ। ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੇ ਅੱਗੇ ਆ ਕੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਜੋਕੇ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਖਾੜ ਸੁੱਟਿਆ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦਾ ਤਖਤਾ ਪਲਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਗ੍ਰੀਸ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਈ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਵਿੱਚ ਢਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਆਸਾਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਗੂ ਬਣ ਗਿਆ।
ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸਿਆਸਤ ਸੌਖੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕਾਲਜਾਂ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਸੰਸਦੀ ਚੋਣਾਂ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ ਨਹੀ ਹਨ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸੰਸਦ ਅਤੇ ਅਸੈਂਬਲੀਆਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੈਂਬਲੀਆਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਹੰਗਾਮਾ, ਬਦਨਾਮੀ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦੀ ਜੰਗ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੱਖੋਂ ਮਿਸਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ‘ਤੇ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਕੁੱਦਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਤੋਂ ਬਿਹਤਰ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅੱਜ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਨੂੰ ਧੋਖੇ ਅਤੇ ਫਰੇਬ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਘਸੀਟਣਾ ਹੈ। ਹੜਤਾਲਾਂ ਅਤੇ ਧਰਨੇ ਇਸ ਦੇ ਪਾਠਕ੍ਰਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਭੰਨਤੋੜ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਪੱਤੀ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਮੰਗਾਂ ਅੱਗੇ ਝੁਕਾਉਣਾ ਉਸ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ।
ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਚ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦਾ ਦਖਲ ਖਤਮ ਹੋਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਿਹਾਰਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿਦਵਾਨ ਬਣ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਹੀ ਰਾਹ ਦਿਖਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Related posts:
Suraj Chadhan Da Drishya “ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and...
Punjabi Essay
Punjabi Essay, Lekh on Jado Sara Din Bijli Nahi Si "ਜਦੋਂ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ" for Class 8, 9, 10,...
ਸਿੱਖਿਆ
Sehat Ate Jeevan “ਜਦੋਂ ਅਧਿਆਪਕ ਨਹੀਂ ਆਇਆ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Stud...
ਸਿੱਖਿਆ
Bharat Taraki Di Rah Te “ਭਾਰਤ ਤਰੱਕੀ ਦੀ ਰਾਹ 'ਤੇ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and...
ਸਿੱਖਿਆ
Punjabi Essay, Lekh on Sawer Di Sair "ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਕਸਰਤ" for Class 8, 9, 10, 11 and 12 Students Examina...
ਸਿੱਖਿਆ
Desh di taraki vich Auratan da yougdaan “ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ” Punjabi Essay, Paragrap...
ਸਿੱਖਿਆ
Punjabi Essay, Lekh on Chidiya Ghar Di Yatra "ਚਿੜੀਆਘਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ" for Class 8, 9, 10, 11 and 12 Studen...
ਸਿੱਖਿਆ
Mahanagra vich Pradushan di Samasiya “ਮਹਾਂਨਗਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ” Punjabi Essay, Paragraph, S...
Punjabi Essay
Punjabi Essay, Lekh on Rakhadi "ਰੱਖੜੀ" for Class 8, 9, 10, 11 and 12 Students Examination in 135 Wor...
ਸਿੱਖਿਆ
Punjabi Essay, Lekh on Bal Majdoori - Desh De Vikas Vich Rukawat "ਬਾਲ ਮਜ਼ਦੂਰੀ: ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਰੁ...
ਸਿੱਖਿਆ
Meri Pasandida Khed “ਮੇਰੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਖੇਡ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Stude...
ਸਿੱਖਿਆ
Sachin Tentulkar “ਸਚਿਨ ਤੇਂਦੁਲਕਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in...
ਸਿੱਖਿਆ
T-20 Cricket “T-20 ਕ੍ਰਿਕਟ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Punja...
Punjabi Essay
Akhbar “ਅਖਬਾਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in Punjabi Language.
Punjabi Essay
United Nations Organisation "ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਗਠਨ (UNO)" Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Student...
ਸਿੱਖਿਆ
Hadh Da Drishya “ਹੜ੍ਹ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Students in...
ਸਿੱਖਿਆ
Pahila Sukh Tandrust Sharir Hai “ਪਹਿਲਾ ਸੁਖ ਤੰਦਰੁਸਤ ਸਰੀਰ ਹੈ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Cla...
Punjabi Essay
Ishwar Chandra Vidyasagar “ਈਸ਼ਵਰਚੰਦਰ ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and...
ਸਿੱਖਿਆ
Mera Manpasand Phal “ਮੇਰਾ ਮਨਪਸੰਦ ਫਲ” Punjabi Essay, Paragraph, Speech for Class 9, 10 and 12 Student...
ਸਿੱਖਿਆ
Punjabi Essay, Lekh on Sade Guandi "ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢੀ" for Class 8, 9, 10, 11 and 12 Students Examination ...
ਸਿੱਖਿਆ