ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹਾਲ ਦਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ (Parikhiya Hall Da Drishya)
ਅਪ੍ਰੈਲ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਦਿਨ ਸੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਸਾਡੀਆਂ ਸਾਲਾਨਾ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ‘ਪ੍ਰੀਖਿਆ’ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਹਰ ਕੋਈ ਡਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਘਰੋਂ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਵੀ ਧੜਕ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਪੜ੍ਹਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਪੜ੍ਹੇ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਵੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ? ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹਾਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਚਿੰਤਤ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਜੇ ਵੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਪੰਨੇ ਪਲਟ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁਝ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਲੱਗਦੀਆਂ ਸਨ। ਕੁਝ ਕੁੜੀਆਂ ਬਹੁਤ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸੀ ਲੱਗ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਾਰਨ ਹੀ ਕੁੜੀਆਂ ਹਰ ਇਮਤਿਹਾਨ ਵਿੱਚ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਹਿਪਾਠੀਆਂ ਨਾਲ ਉਸ ਦਿਨ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਹੀ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਘੰਟੀ ਵੱਜਣ ਲੱਗੀ। ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਸੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਲੱਗੇ। ਅੰਦਰ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਆਪਣੇ ਰੋਲ ਨੰਬਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪੋ-ਆਪਣੀ ਸੀਟ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਗਏ। ਕੁਝ ਹੀ ਦੇਰ ਵਿੱਚ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੇ ਉੱਤਰ ਪੱਤਰੀਆਂ ਵੰਡ ਦਿੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਰੋਲ ਨੰਬਰ ਆਦਿ ਲਿਖਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਠੀਕ 9 ਵਜੇ ਘੰਟੀ ਵੱਜੀ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਵੰਡੇ।
ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰ ਝੁਕਾਉਂਦੇ ਦੇਖੇ ਗਏ। ਮੈਂ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਕੀਤਾ। ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਮੈਂ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਪੜ੍ਹਨ ਲੱਗਾ। ਮੇਰੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਕੋਈ ਹੱਦ ਨਾ ਰਹੀ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੱਤਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਮੇਰੇ ਪੜ੍ਹੇ ਜਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਪਲਾਂ ਲਈ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਹੜਾ ਸਵਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਜਵਾਬ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਮੈਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਿਰਫ਼ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਸਨ ਅਤੇ ਸੋਚ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੋ ਪੜ੍ਹਿਆ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਮੈਂ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਦੇਖੇ ਬਿਨਾਂ ਲਿਖਦਾ ਰਿਹਾ। ਇਮਤਿਹਾਨ ਹਾਲ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਕੁਝ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਨਕਲ ਮਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੇਜ਼ ਤੋਂ ਸਿਰ ਉਠਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਪਤਾ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ। ਮੈਂ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਦਿਨ ਮੇਰਾ ਪੇਪਰ ਬਹੁਤ ਵਧਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
